Instytut Filozofii Informuje

Monografia o. prof. Józefa Bremera w BRILL

Bardzo cieszymy się, że możemy przedstawić kolejną ważną monografię. To publikacja wydawnictwa BRILL (300 pkt), której autorem jest o. prof. dr hab. Józef Bremer SJ, zatytułowana: Wittgenstein on Freud Reexamined: Psychoanalytic Treatments as Language-Games, Leiden 2025 (s. xiii + 256). Książka ukazała się w serii: Contemporary Psychoanalytic Studies jako 33 tom. DOI: https://doi.org/10.1163/9789004722361

W książce Wittgenstein on Freud Reexamined terapia psychoanalityczna interpretowana jest za pomocą Wittgensteinowskiego terminu „gra językowa”. Oba terminy są osadzone w różnych praktycznych horyzontach użycia, bogate w treść i mają wspólny kontekst języka potocznego. Książka ta stanowi obszerne i szczegółowe studium podstawowych źródeł. Oryginalna perspektywa na terapię psychoanalityczną wyłania się z ponownej lektury Freuda i Wittgensteina poprzez pryzmat prymatu języka w ich dziełach. Możliwość znacznego rozszerzenia zastosowania gier językowych wynika z dokładnej analizy początków psychoanalizy. Ambiwalentne podejście Wittgensteina do psychoanalizy jawi się w nowym świetle. Książka ta może zainteresować: a) studentów filozofii, psychologii, historii psychoanalizy i kulturoznawstwa, b) praktyków stosujących terapię psychoanalityczną zgodnie z klasycznymi metodami, specjalistów poszukujących filozoficznych perspektyw dla praktyki psychoanalitycznej oraz c) badaczy zainteresowanych rozszerzeniem zastosowania pojęcia gry językowej Wittgensteina w różnych obszarach kultury.

Serdecznie gratulujemy Ojcu Profesorowi tego osiągnięcia naukowego i dołączamy życzenia następnych ciekawych publikacji w wydawnictwie o globalnym zasięgu!

Konferencja naukowa w 10. rocznice śmierci prof. Tadeusza Ślipko SJ

Pamiętamy o naszych dawnych profesorach! 10 czerwca, dzięki zaangażowaniu dr hab. Piotra Duchlińskiego prof. UIK, dwie instytucje, Katedra Etyki Ogólnej i Stosowanej Instytutu Filozofii Uniwersytetu Ignatianum w Krakowie oraz Katedra Etyki Uniwersytetu Kardynała Stefan Wyszyńskiego, zorganizowały ogólnopolską hybrydową konferencję naukową pt. „Perspektywy etyki chrześcijańskiej w XXI wieku” – w 10. rocznicy śmierci ks. prof. Tadeusza Ślipko SJ – nestora polskiej etyki chrześcijańskiej.

W konferencji udział wzięli i referaty wygłosili: doktorantka profesora Ślipko, dr hab. Ewa Podrez (Etyka chrześcijańska wczoraj i jutro. Na rozdrożu kultury), ks. prof. Andrzej Szostek (O prawie naturalnym i sekularyzmie-  słów parę), ks. bp dr hab. Jacek Grzybowski, prof. UKSW (Współczesne wyzwania bioetyczne – trudne pytanie, nieoczywiste odpowiedzi), doktorant Księdza Profesora, o. dr hab. Piotr Aszyk SJ, prof. AKW (Postscriptum do etyki Tadeusza Ślipki SJ), ks. prof. Alfred Wierzbicki (Co zostaje z personalizmu w XXI wieku?), ks. dr hab. Andrzej Kobyliński, prof. UKSW (Roberto Esposito czy Vittorio Possenti? Spór o znaczenie pojęcia osoby), ks. prof. Ryszard Moń (Rola i zadania etyka w kształtowaniu społeczeństwa obywatelskiego), dr hab. Sebastian Gałecki, prof. UJD (Tylko w konwergencji różnych dróg można znaleźć samą drogę), dr Jarosław Mikuczewski SJ (Miejsce człowieka w świecie stworzonym. Biocentryzm Tadeusza Ślipki SJ), dr Jacek Poznański SJ (Tadeusza Ślipki refleksja ekoetyczna).

Wydarzenie odbyło się 4 czerwca 2025 roku w nowootwartym, nowoczesnym Centrum Badawczo-Dydaktycznym UIK przy ul. Kopernika 26. Wydarzenie poprzedziła msza święta za śp. ks. prof. Tadeusza Ślipko SJ, a na zakończenie uczestnicy stacjonarni udali się na grób Księdza Profesora na Cmentarzu Rakowickim.

Sympozjum teologiczno-filozoficzne o cierpieniu (Kraków – Boston)

W piątek, 27 czerwca, odbyło się w budynku Uniwersytetu sympozjum teologiczno-filozoficzne pt. „Why? Philosophical and theological perspectives on suffering”. Okazją do organizacji wydarzenia była wizyta dwojga profesorów Boston College, jezuickiej uczelni z USA, prof. Catherine Cornille (profesor teologii porównawczej) oraz Jeffrey’a Bloechla (dziekan Wydziału Filozoficznego Boston College).

Przed południem odbyła się sesja teologiczna wokół referatu i artykułu prof. Catherine Cornille pt. „Rethinking the Particularity of Christianity through the Religious Other”. Ze strony Instytutu Filozofii swoje komunikaty wygłosili: dr hab. Anna Zhyrkowa prof. UIK, dr Marcin Podbielski, dr hab. Piotr Sikora prof. UIK, prof. dr hab. Zbigniew Kubacki SJ (AKW), dr Tereza Huspekova CHR (UPJP2). W popołudniowej sesji filozoficznej z referatem głównym pt. „The Enigma of Suffering” wystąpił prof.  Jeffrey Bloechl. Ze strony Instytutu Filozofii głos zabrali: dr hab. Anna Bugajska prof. UIK, dr hab. Piotr Duchliński prof. UIK, dr Szczepan Urbaniak SJ, dr Robert Grzywacz SJ, dr hab. Jarosław Kucharski.

Natomiast dzień wcześniej, w czwartek, 26 czerwca, odbyło się spotkanie dotyczące  możliwości współpracy pracowników UIK z Boston College. Spotkanie rozpoczęło się prezentacją obydwu uczelni, po czym nastąpiły indywidualne rozmowy.

Festiwal Filozofii – po raz pierwszy w Uniwersytecie Ignatianum w Krakowie

Festiwal Filozofii 2025 za nami! Tak dużej różnorodności nie było jeszcze na żadnym naszym dotychczasowym wydarzeniu. Uczestnicy wybierali spośród 29 różnych aktywności filozoficznych zgromadzonych w ośmiu równoległych cyklach. Swój udział zgłosiło 480 osób, z czego 170 z nich to uczestnicy indywidualni. Zaciekawieni filozofowaniem przyjechali z odległych części kraju albo wzięli bezpłatny urlop w pracy, żeby uczestniczyć w Festiwalu Filozofii. W każdej sali uczestnicy sami rwali się do dyskusji. Na naszych uczelnianych krzesłach zasiedli 14-latkowie, młodzież licealna, studenci rożnych kierunków i uczelni, młodzi dorośli i całkiem dojrzałe osoby. Większość zajęć będzie miała formę interaktywną, warsztatową i konwersatoryjną. Dzięki temu było mnóstwo przestrzeni do zaangażowania się i wyrażania swoich poglądów, pomysłów, własnych interpretacji i skonfrontowania ich z innymi filozofującymi uczniami, studentami, doktorantami i pracownikami Instytutu Filozofii.

Festiwal Filozofii odbył się w piątek 30 maja 2025 r.  w godzinach od 9:30 do 14:30, w budynku głównym UIK oraz małej i wielkiej czytelni Biblioteki Ignatianum.

A oto kilka opinii uczestników wyjętych z ankiet ewaluacyjnych:

„Wszystko super, nigdy nie byłam na tak świetnym wydarzeniu związanym z filozofią. Wszystkie wykłady, na które poszłam były bardzo przyjemne, dobrze mi się słuchało wykładowców (a na ogół mam duży problem ze skupieniem). Każdy z nich zapadł mi mocno w pamięci i skłonił do dalszych refleksji :) - tego się spodziewałam po festiwalu filozofii.”

„Estetyka jest niezwykle bliską mi dziedziną filozofii, więc wydaje mi się, że może być to po prostu mocno subiektywne, że najbardziej podobał mi się wykład, z dziedziny do której mi najbliżej. Wzbudził on we mnie najbardziej intensywne refleksje po, wraz z koleżanką toczyłyśmy żywy spór, próbując jakoś dociec rozwiązania tego, czy lepszym stanowiskiem jest obiektywizm czy subiektywizym estetyczny - nie rozstrzygnęłyśmy, ale szeroko rozpatrzyłyśmy temat. Pani doktor prowadząca również wzbudziła moją sympatię i bardzo dobrze prowadziła cały wykład (choć tym akurat zaskoczyli mnie miło wszyscy prowadzący!).”

„Zaskoczyłam się bardzo pozytywnie, nie myślałam o studiowaniu na tej uczelni (jestem tegoroczną maturzystką) i tak naprawdę niewiele o niej wiedziałam - a teraz poważnie to rozważam, ze względu na bardzo przyjemną atmosferę na tym uniwersytecie, sympatycznych wykładowców (byłam też świadkiem kilku sympatycznych rozmów wykładowców ze swoimi studentami, jakoś na korytarzu i przed budynkiem, wygląda na to, że wszyscy mają tu bardzo ciepłe relacje, zawsze można porozmawiać). Niezwykle mile zaskoczył mnie cały ten uniwersytet i świetny poziom wykładów, naprawdę super poprowadzonych.”

„Jestem zachwycona festiwalem i chętnie wezmę udział w kolejnym”

„Szkoda, że o tych samych godzinach odbywało się kilka wydarzeń, równie interesujących, a można było tylko  wziąć w jednych.”

„Hobbes i Pochwała błądzenia. Świetne prowadzenie i dużo dyskusji podczas wykładu - za każdym razem okazywało się, że mamy za mało czasu :)”

„Świetnie, że mamy możliwość uczestniczenia i wyboru w tyłu wykładach i wogóle, że Państwo taki Festiwal organizują. Filozofia potrzebuje być znowu zauważona i praktyczna. Więcej warsztatów, albo "aktywnych" wykładów i mamy pełnię szczęścia :)”

„proszę o więcej takich spotkań, wykładów dla wszystkich chętnych. To właśnie jest promocja nauki (promocja to złe słowo, ale naukę teraz trzeba cenić i docenić, bo nie jest ważna w czasach internetu, tv, fb, yt. Takie wykłady to możliwość zobaczenia na żywo i rozmawiania, doświadczania spotkania z człowiekiem i jego pasją/nauką”

„Cztery zajęcia, w których brałem udział były bardzo sycące i interesujące dla mnie. Z każdego zajęcia coś zostało.”

V Turniej Szachowy o Puchar Rektora UIK

W czwartek, 5 czerwca, w Czytelni Głównej Biblioteki UIK odbył się V Turniej Szachowy o Puchar Rektora UIK pamięci prof. Pawła Kaźmierczaka, filozofa, szachisty i pedagoga, organizowany przez Instytut Filozofii. Turniej rozpoczął się od wspomnienia o Zmarłym współorganizatorze wcześniejszych Turniejów. Następnie, pod kierunkiem profesjonalnego sędziego szachowego z krakowskiego oddziału Polskiego Związku Szachowego wystartowały rozgrywki, które przeprowadzono w 7 rundach w systemie 5’+5’. W międzyczasie można było skorzystać ze słodyczy i napojów, a także porozmawiać z innymi zawodnikami. Po trzech godzinach współzawodnictwa nastąpiło zakończenie turnieju i wręczenie nagród, czego dokonała w imieniu Rektora UIK Pani Prorektor ds. Studenckich i Kształcenia, dr hab. Monika Stankiewicz-Kopeć prof. UIK. Była to pierwsza edycja Turnieju w formie stacjonarnej. W wydarzeniu brali udział studenci, pracownicy, członkowie rodzin pracowników, a także absolwenci Uniwersytetu Ignatianum w Krakowie. Szachy to świetny trening dla umysłu oraz wyśmienita zabawa!

Akademickie Forum Filozoficzne

Pierwszy rok funkcjonowania AKF, naszej przestrzeni dla osób dorosłych do rozmowy na ważne filozoficzne zagadnienia, zakończyliśmy konwersatorium, które podjęło pytania z zakresu teorii wiedzy, czyli epistemologii: Czy możemy cokolwiek wiedzieć? Jakie są granice ludzkiego poznania? Co nasze poznanie jest warte? Spotkanie, które odbyło się 13 czerwca, poprowadziła dr Ewa Odoj.

Z pewnością nie porzucimy tej działalności w przyszłym roku akademickim – pod koniec września zapraszamy na profil facebookowy Instytutu Filozofii, gdzie pojawi się harmonogram spotkań na kolejny semestr. Do zobaczenia!

Filozoficzne Koło Filmowe

Czerwiec kończy drugi rok działalności FKF, naszego miejsca, w którym badamy intensywne związki sztuki filmowej z wątkami, a nawet całymi nurtami filozoficznymi.

Na początku czerwca (04.06) zmierzyliśmy się z dziełem Woody’ego Allena pt. „Zelig” (1983), w którym reżyser wystąpił w roli głównej – jako Leonard Zelig, niczym kameleon, dostosowuje swój wygląd i osobowość do okoliczności, w których się znajduje. Dyskusje poprowadziła dr Magdalena Kozak. W piątek, 20 czerwca odbyło ostatnie tym roku akademickim spotkanie FKF. Poświęcone było dyskusji na temat filmu pt. „Matka Joanna od Aniołów” w reż. Jerzego Kawalerowicza (1960) na podstawie opowiadania Jarosława Iwaszkiewicza i scenariusza Tadeusza Konwickiego. Dyskusję poprowadzi dr Szczepan Urbaniak SJ. Głównym bohaterem filmu jest jezuita, ks. Suryn… Filmem ukazującym metafizyczne zmagania ciemności i światła zamykamy drugi sezon działalności Koła prowadzonego już przez dwa sezony przez dr Magdalenę Kozak i dr Szczepana Urbaniaka z Katedry Filozofii Współczesnej.

Zapraszamy do udziału w spotkaniach Filozoficznego Koła Filmowego w następnym roku akademickim, bo okazuje się, że bez refleksji filozoficznej wiele tracimy, jeśli chodzi o zrozumienie przesłania, jakie niosą ze sobą dzieła filmowe. 

Prof. Piotr Sikora o uważności i wychowaniu

Czwarty sezon zajęć w „Akademii wartości” zakończyliśmy w poniedziałek, 2 czerwca. W temat: „Uważność w procesie wychowania (warsztat dla rodziców i wychowawców)” wprowadził licznie zgromadzonych uczestników dr hab. Piotr Sikora prof. UIK, filozof i teolog, publicysta, kierownik Katedry Filozofii Współczesnej w Uniwersytecie Ignatianum w Krakowie. Pan Profesor jest też nauczyciel mindfulness oraz trenerem umiejętności DBT. Prowadzi też indywidualne sesje dialogu filozoficznego: m.in. 8-tygodniowe kursy uważnego życia (Mindfulness Based Living Course). Więcej na https://dialogfilozoficzny.pl/

Serdecznie dziękujemy Pedagogicznej Bibliotece Wojewódzkiej im. Hugona Kołłątaja w Krakowie za cztery lata owocnej współpracy przy tym projekcie. Kolejne przed nami!

Gildia Gier Fabularnych Instytutu Filozofii

Gildia Gier Fabularnych Instytutu Filozofii spotkała się w tym miesiącu aż dwa razy, 6 i 26 czerwca. To inicjatywa moderowana przez dr Macieja Jemioła, naszego specjalistę od filozofii gier.

Gildia to otwarta dla wszystkich studentów Uniwersytetu Ignatianum grupa integracyjna skupiona wokół wspólnej gry w tzw. papierowe gry fabularne, np. „Lochy i smoki” („Dungeons and Dragons”, „Dnd”). Każde spotkanie Gildii to nowa przygoda tocząca się w fantastycznym świecie, do którego uczestnicy przenoszą się dzięki zbiorowemu opowiadaniu historii, wcielaniu się w role, toczeniu zaangażowanej w świat przedstawiony konwersacji, rzucaniu kości i przestrzeganiu reguł gry. Prowadzący grupę pełni funkcję „mistrza gry” kreującego świat przygody, a pozostali gracze wcielają się w wymyślone przez siebie postacie. W ramach opowiadanych wspólnie przygód członkowie Gildii zwiedzają labirynty, walczą z potworami, zbierają łupy, rozwiązują zagadki i prowadzą długie rozmowy z przedziwnymi postaciami. Historia ta nigdy się nie kończy - gdzie kończy się jedna przygoda, tam zaczyna się kolejna.

Każdego, kto miałby ochotę dołączyć do naszych wspólnych przygód, gorąco zapraszamy do naszego grona. Uprzednia znajomość „Lochów i smoków” bądź innych papierowych gier fabularnych jest mile widziana, ale nieobowiązkowa. Zainteresowanych prosimy o kontakt z mistrzem gry, dr. Maciejem Jemiołem (maciej.jemiol@ignatianum.edu.pl).

Debata "Ekologia czy gospodarka?"

Wieczorem, 17 czerwca, odbyła się w budynku Uniwersytetu Ignatianum w Krakowie kolejna debata krakoska! Tym razem pod dyskusję poddaliśmy kwestię: „Ekologia czy gospodarka?”, a teza brzmiała „Ochrona przyrody jest ważniejsza niż rozwój gospodarczy”. Debatowali: dr Maria Ujwary z Instytutu Kulturoznawstwa i Dziennikarstwa oraz dr Jacek Poznański z Instytutu Filozofii. Wydarzenie zorganizował i prowadził dr Jakub Pruś, współtwórca koncepcji debaty krakoskiej i jej propagator w Polsce i poza Polską. Ten rodzaj dyskusji wychodzi poza kategorie typu wygrana, przegrana, zwycięstwo, przeciwnik itd. i nastawiony jest na zysk poznawczy wszystkich: obydwu dyskutantów, a także widowni.

Minecraft i Heidegger na żywo grany i dyskutowany

W ramach przerwy pomiędzy egzaminami Filozoficzne Koło Studenckie EIDOS zaprosiło studentów na sesję Minecrafta połączoną z dyskusją o zastosowaniu filozofii Martina Heideggera do świata wirtualnego. Studenci Oskar Lange, Bartosz Rybicki i Wojciech Żak wraz z pracownikami, dr. Maciejem Jemiołem i dr. Szczepanem Urbaniakiem, skupili dyskusję wokół artykułu Tobiasa Holischka „Heidegger’s Building Dwelling Thinking in Terms of Minecraft” (ukazał się w czasopiśmie: The Phenomenology of Real and Virtual Places (ss.164-178)), a rozmowa była połączona ze wspólną grą. Gra i dyskusja były streamowane na stronie Youtube Uniwersytetu 

Centrum Etyki kontynuuje refleksję o filozofii Edyty Stein

18 czerwca, odbyło jeszcze jedno, czwarte i ostatnie w tym semestrze, spotkanie wokół myśli Edyty Stein organizowane przez Centrum Etyki Chrześcijańskiej im. Tadeusza Ślipko SJ. Seminarium pt. „Między rozumem a wiarą - filozofia chrześcijańska Edyty Stein (część II)” poprowadziła dr Monika Adamczyk-Enriquez (Archiwum Edyty Stein w Kolonii, Niemcy). Tematem spotkania były dwa zagadnienia: od bytu skończonego do bytu wiecznego – praktyczne zastosowanie myśli Stein w odniesieniu do relacji rozumu i wiary w filozofii chrześcijańskiej. Drugie zagadnienie to krytyczna refleksja nad filozofią chrześcijańską Stein z perspektywy współczesnej filozofii i teologii – czy możliwe jest dziś jej rozwinięcie i adaptacja? Spotkanie było prowadzone w języku niemieckim. Dr Monika Adamczyk-Enriquez ma też zajęcia na studiach licencjackich i magisterskich z filozofii w Instytucie Filozofii (w języku polskim).

„Logika codzienna” o argumentowaniu w sprawie posiadania dzieci oraz jedzeniu mięsa

Dr Jakub Pruś opublikował kolejne dwa filmiki wideo zawierające analizę rzeczywiście przeprowadzonych argumentacji. Odcinek 89. pt.: „Posiadanie dzieci to obowiązek? (Analiza argumentu)” przedstawia i szczegółowo analizuje dość odważny argument na rzecz tej tezy, który padł w trakcie debaty krakoskiej zorganizowanej przez Instytut Filozofii na zakończenie studenckiej konferencji w marcu tego roku. Nie jest to przegląd poglądów ani refleksja etyczna, ale logiczna i metodyczna analiza konkretnego rozumowania – doprecyzowanie tezy, podstawowe przesłanki i ich uzasadnienia oraz możliwe słabe punkty. https://youtu.be/aTId5TaHlq8?si=VocTP3zEdcKFxTSZ

Natomiast odcinek 90, pt. „Argument ad personam wobec wegan” podejmuje rozumowanie dziennikarza i showmana, Piersa Morgana. W swoim programie sformułował argument ad personam wobec Orli Coghlan, przedstawicielki Animal Rebellion – grupy która w formie protestu zdewastowała symboliczne dla Wielkiej Brytanii budynki. Weganie najczęściej nie jedzą mięsa z dwóch powodów – ze względu na same zwierzęta oraz z chęci redukowania emisji CO2. Argumenty ad personam (nie mylić z argumentami ad hominem oraz z atakami osobistymi/personalnymi) mogą stanowić rzetelną argumentację, jeśli spełnią odpowiednie kryteria. Czy argument Piersa Morgana daje się obronić? https://youtu.be/tt8RaHkz_xs?si=7Spk8sbvu3_N1Dd9

Warto zauważyć: Vlog „Logika codzienna” osiągnęła w ostatnich dniach poziom 8 tysięcy subskrypcji! Brawo!

Filmiki zostały zrealizowane w ramach projektu dofinansowanego ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Nauki w ramach Programu Społeczna odpowiedzialność nauki II: „Logika codzienna 2.0 – vlog o kulturze logicznej i argumentacji” (POPUL/SN/0257/2024/02)

Dr Jakub Pruś współtwórcą najnowszego Raportu Rady Młodych

Dr Jakub Pruś jest współtwórcą Raportu Rady Młodych Naukowców przy Ministrze Nauki i Szkolnictwa Wyższego pt. „Uwarunkowania intencji odejścia z pracy w grupie młodych naukowców w Polsce”. Dokument zawiera opis i wyniki badań na temat możliwych uwarunkowań rezygnacji z pracy w grupie polskich naukowców. Dane zebrano między lutym i marcem 2025 roku przy pomocy formularza on-line. W badaniu wzięło udział 398 osób. Dr Jakub Pruś jest członkiem RMN już drugą kadencję. Gratulujemy ważnej analizy stanu młodej polskiej nauki i istotnych wniosków dla decydentów! Raport jest dostępny na stronie Fundacji na rzecz Nauki Polskiej: https://www.fnp.org.pl/dlaczego-mlodzi-naukowcy-odchodza.../

Czerwcowa działalność Critical Thinking Research Lab

CTRL to bardzo młoda inicjatywa badawczo-wdrożeniowa działająca w ramach Instytutu Filozofii, ale dorobek ma już imponujący!

Najnowszy webinar, rozmowa dr Ewy Odoj z dr Jakubem Prusiem, skupia się na błędach logicznych - popełniamy ich wiele każdego dnia... Dr Pruś przeszedł test na żywo z przykładami błędów logicznych (https://youtu.be/_HCmvVhipW4?si=6Im0UWbDtRsoTTlZ ) Webinar ma już prawie 11 tysięcy wyświetleń.

26 maja dr Pruś prowadził szkolenie dla nauczycieli metodyków pracujących w Podkarpackim Centrum Edukacji Nauczycieli w Rzeszowie. Idea debaty kooperatywnej spotkała się z ogromnym zainteresowaniem podkarpackich metodyków kształcenia! Uczestnicy ćwiczyli debatowanie w stylu krakoskim, dyskutując o tym, czy szkolnictwo wyższe powinno być płatne.

3 czerwca uczniowie I Społecznego Liceum Ogólnokształcące im. XBW Ignacego Krasickiego wzięli udział w warsztatach pt. „Zniekształcenia poznawcze i rola krytycznego myślenia w ich restrukturyzacji”, które odbyły się na Uniwersytecie Ignatianum w Krakowie. Prowadzącym był dr hab. Jarosław Kucharski – filozof, wykładowca i specjalista od logicznego rozbrajania błędów w myśleniu. Przez kilka intensywnych godzin uczniowie zgłębiali, jak łatwo nasz umysł potrafi nas oszukać… i co z tym zrobić.

27 maja i 4 czerwca odbyły się warsztaty z różnych form debatowania dla młodszych i starszych w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Gliwicach. Podczas porannych warsztatów - debaty oksfordzkie dla młodzieży, a popołudniu dla dorosłych i nauczycieli - debaty w nowej „krakoskiej” formie. Warsztaty cieszyły się ogromnym zainteresowaniem.

11 i 12 czerwca uczniowie II Liceum Ogólnokształcące im. rotmistrza Witolda Pileckiego w Mikołowie mieli okazję poćwiczyć debatowanie z dr Prusiem. Poza szybkimi debatami i debatą oksfordzką poznali kooperatywny model debaty krakoskiej, nastawiony na zysk poznawczy.

Critical Thinking Research Lab (CTRL) to centrum badawczo-wdrożeniowe, działające przy Instytucie Filozofii Uniwersytetu Ignatianum w Krakowie. Celem Centrum jest prowadzenie interdyscyplinarnych badań nad zagadnieniem krytycznego myślenia i kultury logicznej oraz opracowanie optymalnych form wdrażania wyników tych badań w praktykę indywidualną i społeczną. Więcej na: www.ctrl.ignatianum.edu.pl

Projekt dofinansowano ze środków budżetu państwa przyznanych przez Ministra Edukacji i Nauki w ramach Programu „Nauka dla Społeczeństwa II” nr projektu NdS-II/SN/0415/2024/01 (pt. „Krytyczne myślenie, kultura logiczna i edukacja filozoficzno-etyczna jako wyzwania współczesności”). Kwota dofinansowania: 749 424,55; całkowita wartość projektu: 749 424,55.

Ważna książka z epistemologii w tłumaczeniu dr Ewy Odoj

W prestiżowej serii Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego ukazało się właśnie tłumaczenie kompendium wiedzy o wiedzy przygotowane przez dr Ewę Odoj, pasjonatkę epistemologii i krytycznego myślenia z Instytutu Filozofii UIK. Książka Jennifer Nagel pt. „Wiedza” została wydana w serii „Krótkie Wprowadzenie” jako 48 tom (https://www.press.uni.lodz.pl/index.php/wul/catalog/book/1354 )

Wiedza stanowi zwięzłe wprowadzenie do teorii poznania. Autorka omawia główne zagadnienia i debaty w epistemologii, w tym problem sceptycyzmu. Czym jest wiedza? Czym różni się od przekonania? Jaki charakter powinno mieć uzasadnienie, aby było wystarczająco dobre do posiadania wiedzy? Skąd wiemy, że świat zewnętrzny istnieje naprawdę, a nie jest tylko snem? Autorka nie tylko przybliża czytelnikowi te klasyczne problemy, pojawiające się już w starożytności, ale również odnosi je do najnowszych wyników badań dotyczących poznania, języka i umysłu.

Jennifer Nagel jest profesorem filozofii na Uniwersytecie w Toronto, badaczką historycznych i współczesnych zagadnień epistemologii, autorką publikacji dotyczących sceptycyzmu oraz wiedzy empirycznej u Kartezjusza i Locke’a, a także serii artykułów na temat intuicyjnych kontekstów wiedzy.

Serdecznie gratulujemy Tłumaczce!

Spory moralne XXI wieku – czerwcowe materiały

W prawie ostatnim momencie, jeszcze przed wakacyjnymi miesiącami, w sobotę, 28 czerwca (2025), dr hab. Jarosław Kucharski, zaprasił na szkolenie online „Jak prowadzić spory moralne?” (https://www.youtube.com/live/bZaaR6Uiq_0?si=P_b2yZSKkDPKB7Wi). Pan Profesor jest pracownikiem Katedry Etyki Ogólnej i Stosowanej Instytutu Filozofii, jest także doświadczonym trenerem i certyfikowanym coachem.

Przy tej okazji zachęcamy do lektury tomu „Spory moralne” pod redakcją kierownika projektu, dr hab. Piotra Duchlińskiego prof. UIK, gdzie swoje teksty umieściło wielu wykładowców Instytutu (https://slownikispoleczne.ignatianum.edu.pl/.../moralnosc). Tom został wydany w serii „Słowniki Społeczne”.

W czerwcu wyszedł także podkast pt. „O aborcji na spokojnie” (https://youtu.be/7jWy-JWyujo?si=09ONpqk6p4ATpPNQ). Rozmowę prowadził dr hab. Piotr Duchliński prof. UIK, który zaprosił jako gościa ks. dra Grzegorza Wąchola, psychologa, pracownika Instytutu Psychologii UPJPII oraz pracownika Szpitala Klinicznego im. dr. Józefa Babińskiego, gdzie pełni funkcję kapelana. Jest też członkiem Polskiego Towarzystwa Opieki Duchowej w Medycynie oraz Polskiego Stowarzyszenia Pastoralistów. Gość podkastu m.in. wyjaśnia terminologię, definicje początku życia, pojęcie szczęścia, problemy wielowymiarowego wsparcia dla kobiet w ciąży.

Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Nauki w ramach Programu Społeczna odpowiedzialność nauki II. Numer umowy: POPUL/SN/0231/2024/021

Szkolenie liderów związków zawodowych

Od 29 do 31 maja dr hab. Jarosław Kucharski i dr hab. Piotr Duchliński prof. UIK szkolili w Lublinie młodych liderów związkowych z Serbii, Ukrainy, Albanii i Polski. Tematem szkolenia było przywództwo oparte na wartościach.

Szkolenie było zorganizowane przez Europäisches Zentrum für Arbeitnehmerfragen (EZA)- Europejskie Centrum Spraw pracowniczych (www.eza.org) oraz Europejski Dom spotkań - Fundację Nowy Staw (http://www.eds-fundacja.pl).

Nasi profesorowie filozofii, epistemologii i etyki od wielu lat współpracują z europejskimi związkami zawodowymi w formowaniu dobrych liderów. To ważny aspekt jezuickiej misji. Zajęcia o tej tematyce mamy też w programie studiów filozoficznych.

Filozofowie Ambasadorami Marki UIK

Czworo pracowników Instytutu Filozofii zostało nagrodzonych za działalność promocyjną na rzecz Uniwersytetu Ignatianum w Krakowie w roku akademickim 2024/2025 i otrzymało dyplomy „Ambasador Marki UIK” podczas Gali zorganizowanej przez Biuro Promocji UIK (17 czerwca 2025). Bardzo serdecznie gratulujemy wyróżnienia doktorom Magdalenie Kozak, Ewie Odoj, Jakubowi Prusiowi i Jackowi Poznańskiemu SJ.

Gala została zorganizowana po raz pierwszy i zgromadziła kilkudziesięciu pracowników i studentów z różnych instytutów i jednostek UIK.

Filozofia inaczej: góry i grill

Jeszcze przed sesją, w sobotę, 7 czerwca, udało się wyskoczyć w grupce pracowników i studentów Instytutu Filozofii na 922 metry. Tyle ma góra Leskowiec w Beskidzie Małym. Pogoda pięknie dopisała, humory też!

Drugim wydarzeniem integracyjnym nasz ośrodek był instytutowy grill dla pracowników, studentów, doktorantów i absolwentów filozofii. Spotkanie odbyło się wieczorem, 1 lipca, w altanie w ogrodzie wspólnoty jezuitów koło Biblioteki Uniwersyteckiej.

Wizytacja Komisji akredytacyjnej w Instytucie Filozofii

W dniach 10-11 czerwca odwiedziła nas czteroosobowa Komisja wyznaczona przez międzynarodową Agencję AVEPRO (https://www.avepro.va/), która zajmuje się akredytowaniem jakości podobnych do nas jednostek naukowo-dydaktycznych na całym świecie. W ramach wizyty odbyły się liczne i intensywne spotkania z władzami Instytutu i Uniwersytetu, pracownikami, studentami i doktorantami filozofii, a także naszymi interesariuszami zewnętrznymi. Najpierw Komisja zapoznała się z infrastrukturą i zapleczem materialnym Uczelni, następnie odbyła długie spotkanie z Rektorem UIK, Dziekanem Wydziału Filozoficznego i Dyrektorem Instytutu. Kolejne spotkanie, z siedmioosobowym zespołem przygotowującym wizytację na miejscu w Instytucie, dotyczyło Raportu samooceny naszego Instytutu (prawie 100 stron tekstu wraz z załącznikami i analizą SWOT). Po południu odbyły się spotkania z pracownikami administracyjnymi Sekretariatu Instytutu Filozofii i Dziekanatu Wydziału Filozoficznego, z kadrą naukowo-dydaktyczną Instytutu Filozofii, ze studentami I, II i III cyklu (licencjat, magisterium, doktorat), a na koniec z interesariuszami zewnętrznymi i współpracownikami Instytutu Filozofii.

Wizytacja Komisji AVEPRO była bardzo ważnym punktem przygotowań do akredytacji, które trwały w Instytucie od października 2023. Według informacji członków Komisji wizytującej Instytut Filozofii jest pierwszą jednostką w Polsce, która przeszła ewaluację AVEPRO po raz drugi (ostatnią ewaluację przeszliśmy w 2017 roku, po której otrzymaliśmy akredytację dla kierunku filozofia we wrześniu 2018 roku).

Instytut Filozofii w sieci i mediach społecznościowych

Bardzo cieszymy się, że Instytut Filozofii posiada od początku czerwca oficjalny profil na Facebooku: https://www.facebook.com/InstytutFilozofiiUIK/ Jest to nasz bardzo ważny sposób komunikowania się ze studentami, z otoczeniem zewnętrznym, w tym z absolwentami i interesariuszami zewnętrznymi. Może to zaowocować wzrostem w rekrutacji i nowymi możliwościami współpracy z naszym otoczeniem.

Zachęcamy do polubienia, lajkowania, udostępniania na własnych profilach FB i wysyłania zaproszeń do swoich kontaktów na FB do osób, które mogłyby być zainteresowane.